ఉచితానుచిత వివేకం (14 సం. లోపు పిల్లలకు )

వేమన సూక్తులు 24 : చర్చనీయాంశాలు ( for Special		1
clarifications,  Group discussions & Debates to improvethe discriminative skills of school – children): తల్లిదండ్రులు, ఉపాధ్యాయులు పిల్లలతో ఆలోచన, విశ్లేషణ, చర్చారూపంగా,  ఏ సూక్తి ఏయే పరిస్థితులలో పనికి వస్తుంది; ఎప్పుడు పనికిరాదు అనే అవగాహన కల్పించటం ఎంతో ప్రయోజనకరం. ప్రతి వారం  వారాంతంలో  ఒక్కో సూక్తి చర్చిస్తే చాలు.		1
గురువు నెరుగ లేని గుణహీను డేమెరుగు !		2.3
విద్యలేమి ఘనత దప్పు వేమ!  ( 14/7p  )		3.5
-( ఘనత దప్పు నరుడు దేని లేమి వలన ?		3.5
– (ఈరోజులలో–విద్య, నైతికత Vs. ధనం)		3.5
ఎందరికి నొసంగ నెప్పటి యట్లుండు  14/7p;		3.5
– (వృద్ధి జెందుచుండు!) ( విద్య Vs. ధనం )		3.5
చదువు వాని కన్న చాకలి తా మేలు!	2-192	3.6
కడుపు లోని రోత కడు నోటి యెంగిలి-	3-101	5.1
-కడుగ వశమె యెట్టి నరున కైన?		5.1
ఒడల రక్తమాంస మొకటి గాదె?	3-227	5.1
-(రక్తదానమును అందరినుంచి గ్రహించరాదు)		5.1
చెప్పవలయు రీతి చెప్పినాము 14/7	3-114	5.2
చేతగాని కూత చెల్లదెపుడు.  7/5	o1-87	5.2
మాటలాడ నేర్చి,  మనసు గరుగ జేసి –	o3-78	5.2
– పరగ ప్రియము పుట్ట బలుక కున్న		5.2
మనసు దిద్ద రాదు మహి నెంత వారికి  7.5	1-106	5.3
మనసు పదిల పడదు మహిని వేమ	2-316	5.3
మనసు విరిగె నేని మరి యంట నేర్చునా?	o1-50	5.3
కాలవ్రేయు మ్రాను కడు రమ్యముగ నుండు.	1-286	6.1
కాన బడిన మీద, కలి యిట్లు నడుచునా!	2-123	6.1
కొయ్య బొమ్మ దెచ్చి కొట్టితే గుణి యౌనె?(వస్తువుకి సహజ గుణం)	o2-13	6.2
కొయ్య దుంగ దెచ్చి చెక్కితే గుణి యవదె?(మనిషికి  చైతన్యం)	02-13p	6.2
ఎద్దుకన్న దున్న ఏలాగు తక్కువ –	o2-39	6.3
– ఎరుపు లేకపోయి తరిగె విలువ!		6.3
ప్రాణి ప్రాణి జంప కారణంబేమిరా?	2-339	6.3
సజ్జనులగు వారి సార మిట్టుల నుండు   2/5	1-150	6.4
ఘనుడు గాడు హీనజనుడె గాని    3/5	2-107	6.5
విషసహితులు నరులు విషధరు లెన్నగ !	3-244	6.5
యిట్టి వ్యర్థ జన్మ మీ బ్రతుకేటికి ?	3-264	6.5
నీచు బ్రతుకు కింత నీమ మేల?		6.5
పంట చేను విడిచి పఱిగె యేరిన యట్లు!	o1-72	6.6
ప్రభు వొనర్చు చెడ్డ ప్రజ కేల రాదురా	2-327	6.8
విడువ వలయు రాజు వితరణి గాకున్న!	o2-66	6.8
అల్ప సుఖము లెల్ల నాశించి మనుజుండు-	1-155	6.9
బహుళ దుఃఖములను బాధ పడును		6.9
వెంట బట్టి చెడును వెర్రి జనుడు	3-207	6.9
ధర లోపల మనుజు లెల్ల తలపరు వేమా!  2/3	1-179	6.9
నలుగురు నడిచెడి తెరువున   8/5		6.9
వసుధ లోన చాల వార్త కెక్కు	2-351	6.9
మొదల బట్ట లేదు తుదను లేదు –	2-252	6.9
నడుమ బట్ట గట్ట నగుబాటు గాదటో!		6.9
సిగ్గు విడుచు వాడు చిరకాల జీవిరా!	1-236	6.9
భ్రష్టు లంతకన్న బరులు లేరు!	2-257	6.9
కొరికి చూడ లోన చురుకు మనును   2/5	1-150	6.9
అమృతము విషమాయె నది యేమి చిత్రమో !	2-221	6.9
మనసు కల్మషంబు మాన్ప లేరు	2-185	6.9
మనుజ దుఃఖమువలె మరిలేదు దుఃఖంబు.	3-150	6.9
కూడు బెట్టి మీద కోక గట్టి,	o3-8	6.9
యేమి పాట్లు పడుదు రీ దేహమున కిల		6.9
నరుడు బడెడు పాట్లు నగుబాట్లు చూడగా!		6.9
పుట్టి పుట్టనట్టి పురుషు లెవరు?( పరోపకారం చేయని వారు )		6.9
బ్రతికి బ్రతుకు లేని ప్రాణు లెవరు?( పరులకు అపకారం చేసేవారు )		6.9
చచ్చి బ్రతికి యుండు జనము లెవరు?( నిస్స్వార్థ పరోపకారులు )		6.9
తనకు గలిగెనేని దైవమేల?	o3-84	6.9
తత్త్వ మెరుగ వెనుక తత్త్వంబు లేటికో?  28/5	1-100	6.9
అఖిల జనుల కెల్ల నానందమే సాక్షి!		7.1
తన్ను దెలియ లేడు ధరణి వేమ!(First, Know Thyself-SWOT)		7.3
మేలిమిగా బ్రతుక వచ్చు మేదిని వేమా!	3-248	7.5
అవని దొడ్డ గా దదెవరి కైన !		7.5
చేతగాని పనుల జేయరాదు.(పరోపకారమైతే ఇతరుల సహాయంతో చేయవచ్చు)		7.5
మొదల బట్టు పట్టు వదల రాదు.  (సత్ప్రయత్నం అయితేనే)		7.5
కూలబడిన నరుడు కుదురుట యరుదయా!   (ప్రయత్న త్యాగం వల్ల)	o1-82	7.5
కాల మొక్క రీతి గడుప వలయు.  (మారుతున్న కాలానికి అనుగుణంగా?)	3-155	7.5
తను యెంత ఘనుడు యైనను –	1-374	7.5
-తనిసిన వాడైన జూడ దరమా వేమా! (తన ముఖాన్ని, తనను తాను )		7.5
సాధనాహీనునకు సిద్ధి లభించునా!	o3-24p	7.5
తామొక్కటి దలంప దైవమొక్కటి దల్చు! (ప్రయత్నలోపం లేకపోయినా సత్ఫలితం రాకపోతే అనుకోవాలి)		7.5
గానములను సామగాన మెచ్చు	1-330	7.5
జ్ఞాన మమరి యుండ సత్యముండు  ( విజ్నానం – వినాశం ?)	1-85	7.5
సత్యమున్న, కొంత జగతిపై సిద్ధించు	3-101	7.5
చెలగి యొరుల కైతె చెప్పవచ్చును గాని, –		7.5
-తాము జేయలేరు ధరను వేమ!  (చేయకపోతే, చెప్పకూడదా ?)		7.5
పొసగ మేలు జేసి పొమ్మనుటే చాలు ! (పాముకి పాలు పోయవచ్చా?)	o1-23	7.5
విడువ వలయు నూరు విశ్రాంతి గాకున్న.(వంద పనులను, ఊరును)	o2-66	7.5
ఏరు దాటి మెట్ట కేగిన పురుషుండు –	o1-169	7.5
-పుట్టి సరకు గొనక పోయినట్లు! (కృతజ్నత ఉండవద్దా?)		7.5
ఎరుపు లేకపోయి తరిగె విలువ ! (నల్ల బంగారాలు లేవా?)	o2-39	7.5
భాగ్యహీనునకును ఫలము లభించునా!	o3-24	7.5
ఒకరి చేతి సొమ్ము లూరక వచ్చునా?	o3-78	7.5
-(మాటలు నేర్చి, మనసు కరిగించి, ప్రియాలు పలికితేనా ? లేక కష్టపడి పనిచేసి మెప్పించి, విశ్వాస పాత్రుడైతేనా ? – దీర్ఘకాలంలో ఏది మంచిది ? )
జంగమైన పిదప జాతి నెంచగ రాదు!	o3-186	7.5
-(Jaati to know only. background environment to what is apparant and visible. Appearances can  be deceptive.  భక్తుడు, సిద్ధుడైన పిదప తను తన జాతిని తలచ రాదు: కాని ఇతరుల చరిత, గుణ, జ్నాన, వైరాగ్య పరీక్షలు చేసేవరకు మాత్రం,  వారి జాతి కుల గోత్రాలాలను దృష్టిలో నుంచుకోవటమే మంచిది! (ఉదా: అయ్యప్ప దీక్షల సమయంలో యాత్రికుల నందరినీ సాధువులు, సిద్ధుల వలె చూడటం కేమకరం కాదుగదా!)  (ఉదా:  వివాహ సమయంలొ జాతకాలను చూసే సంప్రదాయం కూడ, బాహ్యంగా తెలియని విషయాలు, ధోరణులు, విరుద్ధ ప్రవృత్తులు ఉండే అవకాశం ఉంటుందేమో తెలుసుకునే అదనపు ముందు జాగ్రత్త చర్య మాత్రమే ! )
కొండ క్రింది పసిడి గోరిన చందమౌ!(ఫలితాన్ని మించిన ఖర్చు, శ్రమ తగనివి.)	2-330	7.5
తన్ను దిప్పు వాని తానేల కానడో?		7.5
తామసం బడంగ దా వెల్గు జ్నానంబు!	2-440	7.5
వ్రాత కజుడు కర్త సేతకు దా కర్త! |	3-205	7.5
యెందు సుఖము లేక నెండి యెండి –		7.5
-చచ్చి వెనుక ముక్తి సాధింప గలరకో! (జీవన్ముక్తియే సాధనీయము.)		7.5
-(సమతాస్థితికి చేరువ అవ్వాలి- అంటే తడి యెక్కువ ఉన్నవారు ఎండటం మంచిది; పొడి యెక్కువ ఉన్నవారు తడవటం మంచిది.                  స్థూలకాయులు ఆహార రహిత ఉపవాసాలూ, బక్కచిక్కినవారు పోషకరస సహిత ఉపవాసాలు చేయటమూ మంచిది.)
నరుని పాలిటి కివి రాజ యోగంబులు   6/7	o3-36	7.6
తప్పులెన్నియున్న నొప్పియుండు !	2-421	7.6
అట్టి రీతి నుండు నౌదార్య ఫలములు.	o3-15	7.6
మచ్చరమే తన్ను జెరుచు మహిలో వేమా! (healthy competition ?)		7.7
హాస్య మాడుటెల్ల ప్రాణాంతమౌ సుమ్ము.		8.2
నూరు యాడ వచ్చు నొకటి వ్రాయగ రాదు,	2-377	8.5
వ్రాతకన్న సాక్షి వలవ దెన్న		8.5
పూర్ణమైన తనదు భుజ బల్మి జూచుక –	2-344	8.5
-భువిని చెడుగు తోటి పోరరాదు (అన్యాయాన్ని చూస్తూ ఊరుకోవలసిందేనా?)		8.5
నేల నున్న రాయి నెత్తి కెత్తిన యట్లు!		8.5
ఊరకున్న వాడు యుత్తమోత్తముడురా!	1-305	8.5
స్త్రీల చేత నరులు చిక్కుచున్నారయా   13	2-134	11
సరిగ ముదిసి బ్రతుకు సంపద సంపద! (ముసలితనంలో)		11
స్త్రీల జూచినపుడు చిత్తంబు రంజిల్లు!	o1-64	11
నడువ వలయు నాలి విధము దెలిసి!	o2-66	11
సెగకు పొంత వెన్న చెడదె తాపము చేత !  (స్త్రీపురుషులలో “పొంత వెన్న”ఎవరు?)		13
పుత్త్ర సంపదలును భువిని మేలు, (పుత్రికలు కాదా?)(వంశం- బీజం-క్షేత్రం?)(ఇంకో ఇంటిని నిలబెట్టేవారు)	2-202	13
ఇక్కడ తగుగాక నక్కడ తగదిట్లు.  11	2-193	13
ఆడువారి చిత్త మటువలె నుండురా!  11	o2-5	13
అన్నదానమునకు నధిక దానము లేదు.		14.1
యెరుక గలుగుటకును నే జాతియును నేమి	3-220p	14.2
-( ఏ జాతియును నేమి అంటే – భారత జాతి గాని, ఇతర జాతులైనా సరే అని ! సర్వ మానవులకు అవసరమైన శాశ్వత విజ్నానం పురాణాలద్వారా  అందించింది మన సంస్కృతి ! )
యెరుక లేక దిరుగ నేమి గలదు?		14.2
యెరుక గలుగు వరకె యీ జాతి ధర్మములు!	3-220p	14.2
-(యీ జాతి ధర్మములు అంటే – వర్ణ, ఆశ్రమ, కుల, మత, వృత్తి ధర్మాలు అని)
మోత చేటు గాని మోక్షంబు లేదయా!		14.3
ద్విజుడ నేననగ నధిక మేమి తనవల్ల?	3-168	14.3
మెడను త్రాడు వేసి మెరుపుతో ద్విజుడౌనె?	3-170	14.3
అనక హింస జేతు రవని-సురలు (యజ్నంలో పశుహింస-ప్రతి హోమద్రవ్యానికీ ఒక విశిష్ట ప్రయోజనం ఉంటుంది)	2-424	14.3
అరిది గిట్టువేళ నడగు ద్విజత్వంబు	3-167	14.3
గాక భస్మమందు గాడిదె పొర్లదా?	3-172	14.3
పరధనములకు చెయి పట్టెను మిక్కిలి –		14.3
– ద్విజుడనుకొను తాను తేజ మింతయు లేక!		14.3
కలిమి లేమి లేని కాలంబు కలుగునా (ఉన్నంతలోనే పరోపకారం)	o1-38	14.7
ధనవిహీనున కిడు దానము లటువలె (పాత్రత)	o3-18	14.7
మెర మెచ్చుల దాత యతడు మేదిని వేమా !	2-198	14.7
ఏమి గొంచు వచ్చె నేమి దా గొనిపోవు	3-100	14.7
కొన్నాళ్ళకు దా జన్నను, –	1-141	14.7
– మన్నాయెను సొమ్ములెల్ల మహిలో వేమా!		14.7
– (పరలోకంలో పనికివచ్చే సొమ్ముగా ప్రయాణానికి ముందే మార్చుకోవాలి – ( just think of an ideal system of conversion of one’s money into foreign currency, on which is printed prominantly, the automated front-end record of entire history of one’s means, deeds & motives  of gross earnings and utilisation of funds also ! ;  which system will be extolled by the Virtuous, and lamented by the Unscrupulous. )
పలుగు వాని కేల పర సమృద్ధి దలప?	3-132	14.7
సంతసిల్లుచుండు, క్షణ భంగురము లన్ని !	3-138	14.8
షణ్మతముల జిక్కి చావ నేల?	3-273	17
కాల్చుకొన్న యంత ఘను డాత డాయెనా?		17
నరుని యెరుక నరయ గుడ్డెద్దు జొన్నరా	1-147	17
గాజు యింట కుక్క కళవళ పడురీతి	2-371	17
సతముగాను యుండు జగతి నొకటి	2-359	17
వాద మేల మత విభేద మేల ?	2-419p	17
ఇహము విడువ ఫలము యింపుగ గలదని –	1-324	17
– మహిని బల్కు వారి మతము కల్ల	3-204	17
ఇహము లోన బరము నెసగుట గానరో (జీవన్ముక్తి)	1-324	17
ఒల్లనన్న బోదు, యొలెనన్నగా రాదు	2-224	28.1
జనుల కర్మములను శకునముల్ నిల్పునా?	3-242	28.1
వానిలోన వెలుగు-వాని గుణంబేది?	2-455p	28.1
-(in twins or brothers of same genes, సజ్జన – దుర్జన భేదం ఎందులో ఉంది? – జీవుడిలో  )
వ్రాత వెంట గాని వరమీడు దైవంబు –	o3-205	28.1
– సేత కొలది గాని వ్రాత గాదు (కాబట్టి నీ కృషినిబట్టే, నీ జీవితస్థాయి ఉంటుంది!)		28.1
ఒడలు విరుచుకొనెడు యోగ మెల్ల-	.	28.2
-జెట్టి సాము కన్న చింతాకు తక్కువ !		28.2
యోగి గాడు వాడు యోగు వేమ!	2-409	28.2
-( 1. A false yogi- a cheater.  2. If a Saadhaka is in right earnest, he is at least a senior student. though not a master yet.  Can we receive guidance from such a one ?
ఊరకున్నవాడె యుత్తమోత్తము డెందు	3-247	28.2
అతని నెరిగి కొలువ నన్యుల శక్యమా!		28.3
ఈ మనమున దెలియ రాదు యీశుని వేమా!		28.3
కాలు గదలనీక గ్రక్కున జేరునో	o3-88	28.3
శివుని భక్తు లెల్ల భువి మంటి పాలైరి –	2-419	28.3
– విష్ణుభక్తు లెల్ల వెలిబూది పాలైరి –		28.3
– వాద మేల దైవ భేద మేల ?	2-419	28.3
కూడు వండి వేల్పు గుడువు మనుచు-	2-459	28.3
– దాని నోరు గొట్టి తమరె తిందురు గదా! Thanks-giving; కృతజ్నతా భావన, నివేదించటం ప్రధానం.)		28.3
భక్తిలేని పూజ పత్రి చేటు.	2-49.	28.3
– (భక్తి యనగా- భగవంతుని నామ, రూప, గుణముల యందు పరమ ప్రేమ!)    (జ్నానం అనగా- భగవంతుని సచ్చిదానంద స్వరూప తత్త్వఅన్వేషణ ఫలం)
నీదు కరుణ లేక నేర్పులు కొరగావు (రాక్షసుల శక్తియుక్తులు, వరాలు వ్యర్థములే!)	01-139	28.3
కామిగాని  మోక్షగామి గాడు!(దేనిని కోరినవాడు దానినే పొందే వీలుంటుంది)	2-211	28.4
మోక్షకామియె మోక్షగామి యగును	2-211p	28.4
మనుజునకే ముక్తి గలదు మహిలో వేమా!	o1-359p	28.4
మానవునకు ముక్తి లేదు మహిలో వేమా!	o1-362	28.4
ఘటము లెన్నియైన గగనంబు యేకమే!	o1-170	28.5